Υπάρχουν πραγματικά τα μαθηματικά στο σύμπαν ή είναι απλώς μια ανθρώπινη υπόθεση;

Στο διάσημο δοκίμιό του The Unreasonable Effectiveness of Mathematics in the Natural Sciences , ο βραβευμένος με Νόμπελ (1963) φυσικός Eugene Wigner έγραψε ότι η αντιστοιχία μεταξύ των καθαρών μαθηματικών και του φυσικού κόσμου ήταν «κάτι που συνορεύει με το μυστηριώδες». «Δεν υπάρχει», είπε, «καμία λογική εξήγηση γι’ αυτό».

10 ενδιαφέροντα γεγονότα για τον Γαλαξία

Ο Γαλαξίας μας είναι ένα τεράστιο και πολύ ενδιαφέρον μέρος. Όχι μόνο γιατί έχει μια διάμετρο περίπου 120.000 έτη φωτός, αλλά φιλοξενεί τον πλανήτη Γη, τη γενέτειρα της ανθρωπότητας. Το Ηλιακό μας Σύστημα βρίσκεται περίπου 27.000 έτη φωτός μακριά από το Γαλαξιακό Κέντρο, στην εσωτερική άκρη μιας από τις σπειροειδείς συγκεντρώσεις σωματιδίων αερίου και σκόνης που ονομάζεται Βραχίονας του Ωρίωνα.

Το σύμπαν δεν είναι τοπικά πραγματικό και οι νομπελίστες φυσικής του 2022 το απέδειξαν

Μία από τις πιο ανησυχητικές ανακαλύψεις τον τελευταίο μισό αιώνα είναι ότι το σύμπαν δεν είναι “τοπικά πραγματικό”. «Πραγματικό», που σημαίνει ότι τα αντικείμενα έχουν συγκεκριμένες ιδιότητες ανεξάρτητες από τις παρατηρήσεις τους – ένα μήλο μπορεί να είναι κόκκινο ακόμα και όταν κανείς δεν το κοιτάζει. «Τοπικό» σημαίνει ότι τα αντικείμενα μπορούν να επηρεαστούν μόνο…

Πώς να παίρνετε φωτογραφίες με το φεγγάρι τη νύχτα

Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε την κάμερα του κινητού σας για να τραβήξετε το φεγγάρι; Η σύντομη απάντηση είναι ναι, αλλά θα πρέπει να κατεβάσετε μια εφαρμογή και να τραβήξετε το φεγγάρι μέσω αυτής αντί να χρησιμοποιήσετε την κάμερα που βρίσκεται στο iPhone ή στο Android σας.

Ποιά είναι τα στοιχεία που πρέπει να γνωρίζει κάποιος για τον Γαλαξία μας;

Ο Γαλαξίας μας ή Γαλακτώδης οδός (Milky Way) εμφανίζεται ως μία θολή λωρίδα λευκού φωτός που κυριαρχεί στην ουράνια σφαίρα [ιδιαίτερα ορατός είναι σε μέρη μακριά από φωτορύπανση]. Το φως αυτό προέρχεται από άστρα και άλλα υλικά που βρίσκονται εντός του γαλαξιακού επιπέδου. Σκοτεινές περιοχές μέσα στα όρια του Γαλαξία, όπως είναι η Μεγάλη Ρωγμή και ο Σάκος Ανθράκων, αντιστοιχούν σε περιοχές όπου το φως από μακρινά αστέρια είναι αποκλεισμένο από σκοτεινά νεφελώματα.

Σφαίρα Dyson

Τι θα γινόταν αν οι άνθρωποι μπορούσαν να εκμεταλλευτούν όλη την ενέργεια του ήλιου; Τι θα συμβεί αν οι εξωγήινοι πολιτισμοί έχουν ήδη μάθει να συλλέγουν την ενέργεια των αστεριών; Το 1960, ο φυσικός και αστρονόμος Freeman Dyson πρότεινε τη χρήση ηλιακών συλλεκτών σε τροχιά για να επιτευχθεί αυτό το εκπληκτικό επίτευγμα. Το διερεύνησε αρχικά…

Τρεις δεκαετίες παρατηρήσεων του Hubble συγκλίνουν σε μία ακριβή τιμή για την σταθερά Hubble

Η ιστορία της επιστήμης θα καταγράψει ότι η αναζήτηση του ρυθμού διαστολής του σύμπαντος ήταν το μεγάλο Άγιο Δισκοπότηρο της κοσμολογίας του 20ου αιώνα. Χωρίς κανένα παρατηρησιακό στοιχείο για το αν το διάστημα διαστέλλεται, συστέλλεται ή παραμένει σταθερό, δεν θα είχαμε ιδέα για το αν το σύμπαν διαστέλλεται ή συστέλλεται. Επιπλέον, δεν θα είχαμε ιδέα ούτε για την ηλικία του – ή στην πραγματικότητα αν το σύμπαν ήταν αιώνιο.

H σκοτεινή ύλη ίσως αποτελείται από βαρυτόνια και είναι υποπροϊόν των έξτρα διαστάσεων του Σύμπαντος

Μια νέα ενδιαφέρουσα θεωρία για τη μυστηριώδη σκοτεινή ύλη ανέπτυξε διεθνής ομάδα ερευνητών. Η σκοτεινή ύλη στην αστρονομία και στην κοσμολογία είναι ένας υποθετικός τύπος ύλης που συνεισφέρει κατά μεγάλο ποσοστό στη συνολική μάζα του Σύμπαντος.

Earendel: Εντοπίστηκε το «άστρο της αυγής» του Σύμπαντος

Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble ανακάλυψε στις εσχατιές του Κόσμου το πιο μακρινό και ταυτόχρονα αρχαιότερο άστρο που γνωρίζουμε το οποίο πιθανώς να είναι και το πρώτο που έκανε την εμφάνιση του στο σκοτεινό μέχρι τότε Σύμπαν.

Πώς μπορεί το Σύμπαν να διαστέλλεται πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός;

Φαίνεται ότι θα έπρεπε να είναι παράλογο, έτσι δεν είναι; Ξανά και ξανά μας λένε για τον υπέρτατο νόμο του σύμπαντος: Τίποτα – απολύτως τίποτα – δεν μπορεί να πάει πιο γρήγορα από την ταχύτητα του φωτός. Και αυτό συμβαίνει. Δεν χρειάζεται να ειπωθεί τίποτα παραπάνω για αυτό το θέμα.

Επιστήμονες έλυσαν ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα που εντόπισε ο Στίβεν Χόκινγκ

Οι επιστήμονες λένε ότι έχουν λύσει ένα από τα μεγαλύτερα παράδοξα στην επιστήμη, που εντόπισε για πρώτη φορά ο καθηγητής Στίβεν Χόκινγκ. Η νέα έρευνα ισχυρίζεται ότι έχει λύσει το παράδοξο υποστηρίζοντας ότι οι μαύρες τρύπες έχουν μια ιδιότητα που ονομάζουν «κβαντική τρίχα». Είναι μια «λύση» στο παράδοξο της απώλειας πληροφοριών της μαύρης τρύπας που διατύπωσε για πρώτη φορά ο Steven Hawking.

Μια ανασκόπηση των ιδεών της συμμετρίας

Η συμμετρία αποτελεί θεμελιώδη ιδέα της Φυσικής. Γενικά, οι νόμοι της Φυσικής, εμπεριέχουν εντυπωσιακές συμμετρίες. Για παράδειγμα, οι βασικές εξισώσεις της κινηματικής είναι συμμετρικές ως προς τον χρόνο. Έτσι βλέπουμε οι εξισώσεις της κινηματικής να είναι το ίδιο αποτελεσματικές είτε έχουμε θετικούς χρόνους είτε αρνητικούς χρόνους (χρονική συμμετρία). Σύμφωνα με το θεώρημα της Noether, κάθε συμμετρία συνεπάγεται την ύπαρξη κάποιου μετρήσιμου μεγέθους που παραμένει σταθερό (νόμος διατήρησης του αντίστοιχου μεγέθους).

Carl Sagan, ο υπερασπιστής της κριτικής σκέψης και οι 9 κανόνες του

«Οι γονείς μου δεν γνώριζαν σχεδόν τίποτα για την επιστήμη. Αλλά εισάγοντάς με ταυτόχρονα στον σκεπτικισμό και την απορία, μου δίδαξαν δύο τρόπους σκέψης που συνυπάρχουν και που είναι κύριοι στην επιστημονική μέθοδο».

Η αντιπαράθεση γύρω από τη θεωρία των χορδών

Ανάμεσα στους επικριτές της θεωρίας ήταν ο διάσημος Αμερικανός φυσικός, Ρίτσαρντ Φάινμαν,ο οποίος θεωρούσε πως οι θεωρητικοί των χορδών δεν ήλεγχαν τις ιδέες τους και σκάρωναν κι από μια εξήγηση για κάθε ασυμφωνία με το πείραμα. Χαρακτηριστικό είναι το ειρωνικό σχόλιό του σε ένα σεμινάριο, απευθυνόμενος σε έναν από τους πρωτοπόρους της θεωρίας των χορδών, το φυσικό Τζον Σβαρτς (John Schwarz), την οποία διατύπωσε το 1971, μαζί με τον Γάλλο Νεβό. Ο Φάινμαν αναφερόμενος στις επιπλέον διαστάσεις που απαιτεί η θεωρία των χορδών,του είχε πει: «Ε, Σβαρτς, μέσα σε πόσες διαστάσεις βρίσκεσαι σήμερα;»

Chien-Shiung Wu: Η Πρώτη Κυρία της Φυσικής

Η Chien-Shiung Wu ήταν μία πρωτοπόρος και κομβική προσωπικότητα στην ιστορία της φυσικής. Μετανάστρια από την Κίνα, έκανε σημαντική δουλειά τόσο στο Manhattan Project, όσο και στην πειραματική φυσική. Είχε κυρίως συμβάλει στην επίτευξη διαχωρισμού του ουρανίου σε ουράνιο-235 και ισότοπα ουρανίου-238 με αέρια διάχυση. Έκανε, επίσης, το πείραμα Wu, στο οποίο απέδειξε ότι η ισοτιμία δεν διατηρείται . Η ανακάλυψη αυτή ήταν καταλυτικής σημασίας για την απονομή του βραβείου Νόμπελ Φυσικής του 1957 στους Tsung-Dao Lee και Chen-Ning Yang, ενώ η ίδια η Wu τιμήθηκε με το εναρκτήριο βραβείο Wolf στη Φυσική το 1978. Όπως οι συνεισφορές πολλών γυναικών στην επιστήμη εκείνη την εποχή, έτσι και το έργο της Wu δεν αναγνωρίστηκε.

Η θεωρία της γενικής σχετικότητας του Αϊνστάιν πέρασε μία από τις πιο δύσκολες δοκιμασίες της μέχρι τώρα

Η Γενική Σχετικότητα άντεξε ίσως τη δυσκολότερη πρόκληση της μέχρι σήμερα. Η θεωρία, που δημοσίευσε ο Άλμπερτ Αϊνστάιν το 1916, έφερε επανάσταση στην κατανόησή μας για τη φυσική και το σύμπαν. Εξηγεί τη βαρύτητα ως συνέπεια της ευελιξίας του χωροχρόνου: Τεράστια αντικείμενα παραμορφώνουν τον χωροχρόνο, δημιουργώντας κοιλώματα γύρω από τα οποία περιφέρονται άλλα σώματα.

Οι τέσσερις συμβουλές του Steven Weinberg για επίδοξους επιστήμονες

Ο Steven Weinberg (1933-2021) ήταν ένας Αμερικανός φυσικός που εργάστηκε μαζί με τον Πακιστανό φυσικό Abdus Salam για να ενοποιήσει τις ηλεκτρομαγνητικές και τις ασθενείς αλληλεπιδράσεις το 1967. Αργότερα μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ φυσικής για την επιτυχία του αυτή. Ο Weinberg δεν ήταν μόνο διάσημος ως επιστήμονας αλλά και για την ειλικρίνεια και τα κομψά γραπτά του εκτός της επιστήμης. Είχε έτσι σημαντικές συνεισφορές στην ιστορία αλλά και στην πολιτική. Ακολουθούν εδώ οι 4 συμβουλές του για επίδοξους επιστήμονες.

Το αντικείμενο Oumuamua δεν ήταν παγόβουνο αζώτου αλλά εισήλθε στο Ηλιακό μας Σύστημα απ’ έξω

Το πρώτο γνωστό διαστρικό αντικείμενο στο ηλιακό μας σύστημα, γνωστό ως Oumuamua, συνεχίζει να γοητεύει αλλά και να προβληματίζει τους επιστήμονες. Είναι τελικά διαστρικός κομήτης που ήρθε απ’ έξω ή ένα κοσμικό παγόβουνο από άζωτο;

Οι σκουληκότρυπες μπορούν να γίνουν διαστημικά τούνελ

Αποτελούν εξισώσεις πεδίου του Αϊνστάιν για τη βαρύτητα αλλά οι ειδικοί τις ονόμασαν σκουληκότρυπες. Πρόκειται για κοσμικές σήραγγες που θεωρητικώς τουλάχιστον συνδέουν αντίθετα σημεία του χωροχρόνου με τρόπο ανάλογο που μια σκουληκότρυπα ενώνει δύο αντίθετα σημεία ενός μήλου. Με απλά λόγια, αν κάποιος εισέλθει σε μια σκουληκότρυπα, μπορεί πολύ γρήγορα να βρεθεί σε ένα απομακρυσμένο σημείο του γαλαξία μας ή και του Σύμπαντος που υπό κανονικές συνθήκες θα χρειαζόταν χιλιάδες ή εκατομμύρια έτη για να φτάσει ως εκεί.